In lang vervlogen tijden was een auto kopen een stressvolle gelegenheid, waarbij je voor de informatievoorziening afhankelijk was van de autoverkoper, een wereldwijd icoon van desinformatie. Consumenten, alleen uitgerust met een krantenadvertentie, voelden zich slecht geïnformeerd en onder druk gezet bij het kopen van een nieuwe auto. Tegenwoordig onderzoeken consumenten een auto online voordat ze zelfs maar een showroom binnenlopen. Dankzij websites als Deautoblog.nl en Autotrader.nl is alle relevante koopinformatie onmiddellijk beschikbaar. De showrooms worden getransformeerd in digitale marktplaatsen die met virtual reality zijn uitgerust en de websites spelen interactief in op de wens van consumenten om online onderzoek en aankopen te doen. Maar wat is er verder zoal te merken van de digitalisering in de auto-industrie?
Aangekondigd onderhoud
Of er nu een onderdeel vervangen moet worden, of is het regulier onderhoud zoals de autobanden op de juiste spanning brengen: je hoeft er niet meer naar te raden want je auto zal je laten weten wat er onderhouden of vervangen moet worden. Met behulp van geavanceerde zelf-diagnosesystemen worden automobilisten onmiddellijk gewaarschuwd wanneer er een probleem is en kunnen ze de auto veel beter onderhouden, waardoor mechanische storingen drastisch worden verminderd.
Zo kunnen Tesla’s zelf een diagnose maken, waardoor het voor gebruikers gemakkelijker wordt om software-updates te ontvangen en bepaalde componenten te controleren of ze vervangen moeten worden en deze onderdelen al voor het volgende servicebezoek te bestellen. Een bericht verschijnt op het display van Tesla, waarin staat dat “er een onverwachte situatie is gedetecteerd” en dat een “vervangend onderdeel al verzonden is naar het Tesla Service Center van uw voorkeur”. De gebruiker wordt dan gevraagd om hun Tesla Mobile App of Tesla-account te gebruiken om een servicebezoek in te plannen.
MaaS: Mobility as a Service
Met de opkomst van gedeelde auto’s en ridesharing verschuift de focus van privébezit van een auto naar servicegerichte vormen van vervoer. Voor de gebruikers betekent dit een besparing van enorme kosten van het kopen van een auto, onderhoud en vergunningen/ registratie. Mobiliteit is een aantrekkelijke onderneming voor autofabrikanten, maar het is ook een gok. Het is een forse investering en daarbovenop de extra kosten verbonden aan het schoon en mechanisch in orde houden van het wagenpark. De startup Fetch Car Sharing durfde deze complexe operatie aan samen met Renault en sinds januari dit jaar rijden er zo’n 100 elektrische auto’s in Amsterdam. Voor de consument is het eenvoudig: download de Fetch-app, aanmelden, identificeren, akkoord verklaren en binnen enkele minuten ben je klaar om te vertrekken. De app selecteert de dichtstbijzijnde auto die typisch op een oplaadpunt staat, ontgrendelt de auto en je kunt ervan door. Let er wel op om binnen 4 minuten te vertrekken anders gaat de auto uit en moet dan opnieuw via de app geactiveerd worden. De lancering van Fetch was zeer succesvol met duizend contracten in de eerste maand. Op zich niet zo’n verrassing als je bedenkt dat 90% van de Amsterdammers geen auto bezit. Maar bijvoorbeeld een klant bezoeken in Utrecht wordt nu toch een stuk eenvoudiger dan het openbaar vervoer, en veel goedkoper dan een taxi.
Gegevensbeveiliging en -bescherming
De automobielindustrie is een buitengewoon data-intensieve industrie. Intelligente voertuigen verzamelen gegevens over bestuurders, bestemmingen, routes, verkeerspatronen, enz. Veel van deze systemen communiceren met de automobilist en voorzien deze van nuttige informatie. De Europese algemene verordening gegevensbescherming die in mei 2018 van kracht is geworden, is een van de meest robuuste gegevensbeschermingswetten in de wereld. Helaas legt de EU de verantwoordelijkheid helemaal bij de consument, die uiteraard gewoon op ”toestaan” klikt om ervan af te zijn. Maar de autofabrikanten delen persoonlijke gegevens alleen met derden op basis van een contract met de klant (voor bijvoorbeeld een nuttige dienst), met voorafgaande toestemming van de klant; of om te voldoen aan wettelijke verplichtingen. Deze gegevens kunnen ook de doorstroming en de veiligheid verbeteren. De data van sensoren voor ABS, ESP, wegtemperatuur en de ruitenwisser kunnen bijvoorbeeld voor Rijkswaterstaat reden zijn om de matrixborden aan te zetten of strooiwagens uit te sturen. Al deze gegevens zijn erg handig en behulpzaam, maar ook een potentiële speeltuin voor hackers. Hackers worden aangetrokken door de steeds grotere hoeveelheid persoonlijke gegevens die worden vastgelegd in de elektronische systemen van auto’s en servers die erop zijn aangesloten. Deze variëren van contacten, e-mails en ID-nummers tot de muzikale voorkeuren van bestuurders en waar ze zijn geweest. En het is zeker voer voor een spannende film: bankovervallers op de vlucht terwijl een hacker achter de bende enkele Zoe’s van Fetch dwars over de A10 zet. Fabrikanten begrijpen het enorme belang van gegevensbeveiliging en -bescherming en hebben vanaf het begin fors geïnvesteerd in beveiliging.
De toekomst
Tot voor kort was de gangbare mentaliteit bij vooral de Duitse fabrikanten dat nieuwe computertechnologie en digitale netwerken de bestaande conventionele auto’s moest verbeteren. Het traditionele bedrijfsmodel gericht op het verkopen van auto’s voor privévervoer werd als eeuwig gezien. Ondertussen hebben de nieuwe concurrenten uit China en de VS een andere aanpak gekozen door digitale elementen centraal te stellen in hun nieuwe mobiliteitsconcepten. Voor de nieuwkomers zijn computers niet slechts een onderdeel – ze zijn de kern van de voertuigen en de essentie van het bedrijfsmodel. In de ogen van Elon Musk is een Tesla een krachtige computer die een groot aantal verbazingwekkende dingen kan doen, inclusief autonoom rijden (ja nu bijna, bijna– volgend jaar toch echt wel zeker).
De industriële pioniers van China zijn niet langer uitsluitend geïnteresseerd in de individuele rijbeleving van mensen – ze zijn ook op zoek naar krachtige nieuwe mobiliteitshulpmiddelen die kunnen worden geïntegreerd in een stadsleven dat heringericht wordt en waarbij passagiers veilig en comfortabel vervoerd worden. Het voorbeeld van de elektrische Renault Zoe die door Fetch als een gedeelde auto wordt aangeboden sluit perfect aan bij dit nieuwe concept van de millenials die autobezit niet belangrijk vinden, en de digitalisering van de auto-industrie staat nog in de kinderschoenen!